Τα συμπληρώματα βιταμινών και
ιχνοστοιχείων χρησιμοποιούνται συχνά από γονείς, με προτροπή ή όχι
επαγγελματιών υγείας, με πρόθεση να «συμπληρώσουν» την διατροφή των
παιδιών τους. Ωστόσο, είναι πολλές οι έρευνες που δείχνουν ότι η χρήση
τους είναι σε πολλές περιπτώσεις αχρείαστη, ενώ, όπως κάθε φάρμακο που
χορηγείται σε παιδί, χρειάζεται προσοχή γιατί μπορεί να οδηγήσουν σε
υπερβολή και ανισορροπίες.
Μια μεγάλη έρευνα από την Αμερική, δημοσιευμένη στο Journal of Pediatrics, επιβεβαιώνει τα προβλήματα από την χρήση αυτών των συμπληρωμάτων στα παιδιά. Υποτίθεται ότι δίνονται για να «γεμίσουν» τις αποθήκες του οργανισμού του παιδιού, όταν η διατροφή του δεν επαρκεί, αλλά, σύμφωνα με την έρευνα, τα συμπληρώματα αυτά μπορεί να μην προσφέρουν εκείνα τα συστατικά που κυρίως χρειάζονται.
Οι ερευνητές εστίασαν στην διατροφή και στα συμπληρώματα που ελάμβαναν 7 χιλιάδες παιδιά. Η κύρια διαπίστωση ήταν ότι, ενώ στις ηλικίες 9 με 18 ετών πολλά παιδιά έχουν χαμηλά επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών και μετάλλων στο αίμα τους, λίγα λαμβάνουν διατροφικά συμπληρώματα. Αντίθετα, μικρότερα παιδιά έχουν συνήθως επαρκή επίπεδα για τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά, ωστόσο έχουν την τάση να λαμβάνουν αχρείαστα συμπληρώματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων σε ποσότητες μεγαλύτερες από αυτές που χρειάζονται. Τα περισσότερα παιδιά κάτω των 8 ετών λαμβάνουν ό,τι χρειάζονται μέσα από την διατροφή τους και μόνο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Ακόμα και για την κατηγορία εκείνη των παιδιών που παίρνουν συμπλήρωμα βιταμινών, πάνω από το ένα τρίτο έχουν ανεπαρκή επίπεδα ασβεστίου και βιταμίνης D στο αίμα τους. Ακόμα πιο ανησυχητικά, πολλά παιδιά που λαμβάνουν συμπληρώματα εμφανίζουν υπερβολική πρόσληψη και υπερφόρτωση σε στοιχεία όπως ο σίδηρος και η βιταμίνη Α. Στοιχεία δε όπως ο ψευδάργυρος και το φυλλικό οξύ τείνουν να καταναλώνονται από τα παιδιά όλων των ηλικιών σε υπερβολή.
Αυτά τα υπερβολικά επίπεδα στον οργανισμό τους μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία τους. Πρόκειται για επιπτώσεις που δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς έως τώρα.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έρευνας, τα σκευάσματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων που κυκλοφορούν στην αγορά για παιδιά έχουν σύσταση που βρίσκεται συχνά σε αναντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών, σε σχέση και με την σύγχρονη διατροφή τους.
Οι επιστήμονες μελέτησαν την διατροφή αυτών των παιδιών, την πρόσληψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων σε ηλικίες 2 με 18 ετών μεταξύ 2003 και 2006. Βρήκαν ότι ένα 40% των παιδιών έως 8 ετών στην Αμερική λαμβάνουν κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα, ενώ το ποσοστό στην εφηβεία ήταν λιγότερο, στο 26%. Είτε έπαιρνα είτε δεν έπαιρναν πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα, όλα τα παιδιά είχαν περίπου όμοια επίπεδα πρόσληψης βιταμινών και ιχνοστοιχείων από διατροφικές πηγές και μόνο. Ακόμα και στα παιδιά που έπαιρναν συμπλήρωμα, τα επίπεδα πρόσληψης ασβεστίου και βιταμίνης D. Επιπλέον, στην εφηβεία πολλά παιδιά έτειναν να έχουν χαμηλή πρόσληψη σε μαγνήσιο, φώσφορο, βιταμίνη Α, C και Ε.
Από την άλλη μεριά της υπερβολικής πρόληψης, η ομάδα παιδιών που έπαιρναν σκεύασμα συμπληρώματος είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα για υπερβολική πρόσληψη ψευδαργύρου, σιδήρου, φυλλικού οξέος και βιταμίνης Α, πάνω από τα συνιστώμενα όρια. Οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις αυτών των υψηλών συγκεντρώσεων στον παιδικό οργανισμό είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες. Το πρόβλημα εμφανίστηκε ιδιαίτερα συχνό σε παιδιά ηλικίας κάτω των 8 ετών που έπαιρναν διατροφικό συμπλήρωμα.
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παρατηρείται ένα χάσμα ανάμεσα στα προτεινόμενα διατροφικά συμπληρώματα που κυκλοφορούν στην αγορά και στις πραγματικές διατροφικές ανάγκες των παιδιών.
Οι γονείς λοιπόν, ιδιαίτερα των μικρών παιδιών και νηπίων, δεν θα πρέπει να καταλήγουν εύκολα στην λογική του συμπληρώματος διατροφής, αλλά θα πρέπει να βοηθούν το νήπιο και μικρό παιδί τους να ωριμάσει σωστά διατροφικά απολαμβάνοντας στοιχειώδη ποικιλία τροφών από το οικογενειακό τραπέζι.
Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο μου «Προικισμένα μωρά εμπνευσμένοι γονείς, για μια άλλη προσχολική διατροφή»:
Είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα διατροφής, ώστε να προσλαμβάνουν τα μικρά μας τις απαραίτητες βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία; Γενικά υγιή βρέφη και νήπια μπορούν να φτάσουν στα συνιστώμενα επίπεδα πρόσληψης μόνο με το φαγητό. Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να ενθαρρύνουν τους γονείς να ωριμάσουν το παιδί τους διατροφικά, με φαγητό στο σπίτι και όχι να παρέχουν συμπληρώματα ως την πρωταρχική πηγή απαραίτητων ουσιών για τον οργανισμό των παιδιών. Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής δεν είναι άνευ κινδύνου; Συχνά οδηγούν σε υπερβολική πρόσληψη ουσιών, ειδικά αυτών που χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία για εμπλουτισμό έτοιμων τροφών. Αυξημένα επίπεδα βιταμίνης Α, ψευδαργύρου ή φυλλικού οξέος μπορεί να έχουν βλαπτικές συνέπειες για το παιδί μας.
Ένας άλλος λόγος που το πραγματικό φαγητό είναι προτιμότερο από τα φαρμακευτικά σιρόπια είναι ότι τα συμπληρώματα είναι πάντα λιγότερο αποτελεσματικά, ατελή. Σε μια δανέζικη μελέτη, δημοσιευμένη το 2004, μια ομάδα ατόμων κατανάλωσε για 25 ημέρες 600 γραμμάρια συγκεκριμένων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Μία άλλη ομάδα προς μελέτη , στο ίδιο χρονικό διάστημα, έλαβε ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιείχε την ίδια ποσότητα θρεπτικών ουσιών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων με τα 600 γραμμάρια φρούτων και λαχανικών της πρώτης ομάδας. Στο τέλος της μελέτης, αυτοί που έπαιρναν τα πραγματικά τρόφιμα είχαν σημαντικά καλύτερους δείκτες υγείας στο αίμα τους– αντιοξειδωτική προστασία- , σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν χάπι και όχι για φρούτα και λαχανικά. Μια άλλη έρευνα από τη Γαλλία έδειξε πως τα συμπληρώματα που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα δρουν πολύ καλά, μόνο εφόσον η διατροφή του παιδιού είναι ήδη ‘μεσογειακή’, δηλαδη πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Δεν είναι όλα απλά θέμα ποσότητας και συγκέντρωσης. Ίσως υπάρχουν ευεργετικοί παράγοντες στις τροφές, τους οποίους δεν γνωρίζουμε ακόμα. Ισως πάλι στη φύση η ανάμειξη των συγκεκριμένων συστατικών, η αλληλεπίδρασή τους μέσα στο ίδιο τρόφιμο προσφέρει μεγαλύτερη ωφέλεια στον
άνθρωπο από τα τεχνητά, ατελή παράγωγα της βιομηχανίας, τα οποία βάζουν στο ίδιο χάπι σίδηρο από βοδινό κρέας, λιπαρά από ελιά, μια βιταμίνη από το εργαστήριο και πολλά άλλα τυχαία συναθροισμένα χημικά συστατικά, χωρίς να έχουν προηγούμενα μελετηθεί τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μίξης τους.
Η λογική της ποσότητας και της αφθονίας διέπει τόσο τις εταιρίες παραγωγής τροφίμων για μωρά, όσο και μεγάλη μερίδα γονέων. ‘Αυτό το προιόν έχει περισσότερες βιταμίνες, είναι καλύτερο’. Στην πραγματικότητα όλα είναι θέμα ισορροπίας. Μόνο τελευταία η επιστήμη έχει στραφεί στην υπερπληθώρα συστατικών στις βρεφικές τροφές, και μόνο υπό το βάρος της επιδημίας παχυσαρκίας που πλήττει πια το δυτικό κόσμο. Η υπερβολική κατανάλωση συγκεκριμένων χημικών ουσιών ενέχει κινδύνους ίδιας σημασίας με την έλλειψή τους στον οργανισμό. Βρέφη, νήπια και παιδιά των δυτικών χωρών δεν πάσχουν στις μέρες μας από ανεπάρκεια βιταμινών και απίσχνανση, αλλά από φάσμα παθήσεων στο αντίθετο άκρο: παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση και αυξημένη χοληστερίνη. Ήδη έχουν βγεί στο φως ανησυχητικά αποτελέσματα μελετών που βρίσκουν παθολογικά αυξημένα, ακόμα και τοξικά επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων στο αίμα βρεφών που τρέφονται με φόρμουλα.
Για παράδειγμα, αν εξετάσετε τα εμπλουτισμένα γάλατα για νήπια τα οποία υπάρχουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ, θα δείτε πως τα περισσότερα, για ένα νήπιο δύο ετών, συνιστούν την καθημερινή κατανάλωση τριών ποτηριών του προιόντος τους (!) - καθένα από 250ml. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως το μικρό προσλαμβάνει, μόνο από το γάλα του κάθε μέρα, μεταξύ άλλων, 150% της συνιστώμενης ποσότητας σιδήρου και βιταμίνης C, 200% της συνιστώμενης ποσότητας ασβεστίου, 400% της ποσότητας βιταμίνης Β12 που χρειάζεται και πάνω από τις μισές θερμίδες τις οποίες έχει ανάγκη σε μια μέρα. Μήπως καταλαβαίνουμε τώρα γιατί ένα τέτοιο νήπιο δεν πεινάει ποτέ και αρνείται να φάει φαγητό από το τραπέζι μας; Παρόμοια, πρόσληψη ειδικού γάλακτος σε σκόνη, τρίτης βρεφικής ηλικίας, καλύπτει το 150% των αναγκών σε ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνες Ε, Κ, Β2, Β5, Β12, το 200% των αναγκών σε ψευδάργυρο και το 600% των αναγκών σε βιταμίνη C. Πρέπει δε να λάβουμε υπόψιν το γεγονός ότι η ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη ουσιών αναφέρεται σε ενήλικες και όχι σε νήπια 2-3 ετών. Oι Αρχαίοι Ελληνες έλεγαν: ουκ εν τω πολλώ το ευ…
Πηγή: http://bit.ly/KZ3Q7i The Journal of Pediatrics, online June 20, 2012.
Σχολιασμός: Σ Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2012
Μια μεγάλη έρευνα από την Αμερική, δημοσιευμένη στο Journal of Pediatrics, επιβεβαιώνει τα προβλήματα από την χρήση αυτών των συμπληρωμάτων στα παιδιά. Υποτίθεται ότι δίνονται για να «γεμίσουν» τις αποθήκες του οργανισμού του παιδιού, όταν η διατροφή του δεν επαρκεί, αλλά, σύμφωνα με την έρευνα, τα συμπληρώματα αυτά μπορεί να μην προσφέρουν εκείνα τα συστατικά που κυρίως χρειάζονται.
Οι ερευνητές εστίασαν στην διατροφή και στα συμπληρώματα που ελάμβαναν 7 χιλιάδες παιδιά. Η κύρια διαπίστωση ήταν ότι, ενώ στις ηλικίες 9 με 18 ετών πολλά παιδιά έχουν χαμηλά επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών και μετάλλων στο αίμα τους, λίγα λαμβάνουν διατροφικά συμπληρώματα. Αντίθετα, μικρότερα παιδιά έχουν συνήθως επαρκή επίπεδα για τα περισσότερα θρεπτικά συστατικά, ωστόσο έχουν την τάση να λαμβάνουν αχρείαστα συμπληρώματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων σε ποσότητες μεγαλύτερες από αυτές που χρειάζονται. Τα περισσότερα παιδιά κάτω των 8 ετών λαμβάνουν ό,τι χρειάζονται μέσα από την διατροφή τους και μόνο, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Ακόμα και για την κατηγορία εκείνη των παιδιών που παίρνουν συμπλήρωμα βιταμινών, πάνω από το ένα τρίτο έχουν ανεπαρκή επίπεδα ασβεστίου και βιταμίνης D στο αίμα τους. Ακόμα πιο ανησυχητικά, πολλά παιδιά που λαμβάνουν συμπληρώματα εμφανίζουν υπερβολική πρόσληψη και υπερφόρτωση σε στοιχεία όπως ο σίδηρος και η βιταμίνη Α. Στοιχεία δε όπως ο ψευδάργυρος και το φυλλικό οξύ τείνουν να καταναλώνονται από τα παιδιά όλων των ηλικιών σε υπερβολή.
Αυτά τα υπερβολικά επίπεδα στον οργανισμό τους μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία τους. Πρόκειται για επιπτώσεις που δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς έως τώρα.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έρευνας, τα σκευάσματα βιταμινών και ιχνοστοιχείων που κυκλοφορούν στην αγορά για παιδιά έχουν σύσταση που βρίσκεται συχνά σε αναντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών, σε σχέση και με την σύγχρονη διατροφή τους.
Οι επιστήμονες μελέτησαν την διατροφή αυτών των παιδιών, την πρόσληψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων σε ηλικίες 2 με 18 ετών μεταξύ 2003 και 2006. Βρήκαν ότι ένα 40% των παιδιών έως 8 ετών στην Αμερική λαμβάνουν κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα, ενώ το ποσοστό στην εφηβεία ήταν λιγότερο, στο 26%. Είτε έπαιρνα είτε δεν έπαιρναν πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα, όλα τα παιδιά είχαν περίπου όμοια επίπεδα πρόσληψης βιταμινών και ιχνοστοιχείων από διατροφικές πηγές και μόνο. Ακόμα και στα παιδιά που έπαιρναν συμπλήρωμα, τα επίπεδα πρόσληψης ασβεστίου και βιταμίνης D. Επιπλέον, στην εφηβεία πολλά παιδιά έτειναν να έχουν χαμηλή πρόσληψη σε μαγνήσιο, φώσφορο, βιταμίνη Α, C και Ε.
Από την άλλη μεριά της υπερβολικής πρόληψης, η ομάδα παιδιών που έπαιρναν σκεύασμα συμπληρώματος είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα για υπερβολική πρόσληψη ψευδαργύρου, σιδήρου, φυλλικού οξέος και βιταμίνης Α, πάνω από τα συνιστώμενα όρια. Οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις αυτών των υψηλών συγκεντρώσεων στον παιδικό οργανισμό είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες. Το πρόβλημα εμφανίστηκε ιδιαίτερα συχνό σε παιδιά ηλικίας κάτω των 8 ετών που έπαιρναν διατροφικό συμπλήρωμα.
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παρατηρείται ένα χάσμα ανάμεσα στα προτεινόμενα διατροφικά συμπληρώματα που κυκλοφορούν στην αγορά και στις πραγματικές διατροφικές ανάγκες των παιδιών.
Οι γονείς λοιπόν, ιδιαίτερα των μικρών παιδιών και νηπίων, δεν θα πρέπει να καταλήγουν εύκολα στην λογική του συμπληρώματος διατροφής, αλλά θα πρέπει να βοηθούν το νήπιο και μικρό παιδί τους να ωριμάσει σωστά διατροφικά απολαμβάνοντας στοιχειώδη ποικιλία τροφών από το οικογενειακό τραπέζι.
Παραθέτω σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο μου «Προικισμένα μωρά εμπνευσμένοι γονείς, για μια άλλη προσχολική διατροφή»:
Είναι απαραίτητα τα συμπληρώματα διατροφής, ώστε να προσλαμβάνουν τα μικρά μας τις απαραίτητες βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία; Γενικά υγιή βρέφη και νήπια μπορούν να φτάσουν στα συνιστώμενα επίπεδα πρόσληψης μόνο με το φαγητό. Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να ενθαρρύνουν τους γονείς να ωριμάσουν το παιδί τους διατροφικά, με φαγητό στο σπίτι και όχι να παρέχουν συμπληρώματα ως την πρωταρχική πηγή απαραίτητων ουσιών για τον οργανισμό των παιδιών. Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής δεν είναι άνευ κινδύνου; Συχνά οδηγούν σε υπερβολική πρόσληψη ουσιών, ειδικά αυτών που χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία για εμπλουτισμό έτοιμων τροφών. Αυξημένα επίπεδα βιταμίνης Α, ψευδαργύρου ή φυλλικού οξέος μπορεί να έχουν βλαπτικές συνέπειες για το παιδί μας.
Ένας άλλος λόγος που το πραγματικό φαγητό είναι προτιμότερο από τα φαρμακευτικά σιρόπια είναι ότι τα συμπληρώματα είναι πάντα λιγότερο αποτελεσματικά, ατελή. Σε μια δανέζικη μελέτη, δημοσιευμένη το 2004, μια ομάδα ατόμων κατανάλωσε για 25 ημέρες 600 γραμμάρια συγκεκριμένων φρούτων και λαχανικών την ημέρα. Μία άλλη ομάδα προς μελέτη , στο ίδιο χρονικό διάστημα, έλαβε ένα συμπλήρωμα διατροφής που περιείχε την ίδια ποσότητα θρεπτικών ουσιών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων με τα 600 γραμμάρια φρούτων και λαχανικών της πρώτης ομάδας. Στο τέλος της μελέτης, αυτοί που έπαιρναν τα πραγματικά τρόφιμα είχαν σημαντικά καλύτερους δείκτες υγείας στο αίμα τους– αντιοξειδωτική προστασία- , σε σχέση με αυτούς που έπαιρναν χάπι και όχι για φρούτα και λαχανικά. Μια άλλη έρευνα από τη Γαλλία έδειξε πως τα συμπληρώματα που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα δρουν πολύ καλά, μόνο εφόσον η διατροφή του παιδιού είναι ήδη ‘μεσογειακή’, δηλαδη πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Δεν είναι όλα απλά θέμα ποσότητας και συγκέντρωσης. Ίσως υπάρχουν ευεργετικοί παράγοντες στις τροφές, τους οποίους δεν γνωρίζουμε ακόμα. Ισως πάλι στη φύση η ανάμειξη των συγκεκριμένων συστατικών, η αλληλεπίδρασή τους μέσα στο ίδιο τρόφιμο προσφέρει μεγαλύτερη ωφέλεια στον
άνθρωπο από τα τεχνητά, ατελή παράγωγα της βιομηχανίας, τα οποία βάζουν στο ίδιο χάπι σίδηρο από βοδινό κρέας, λιπαρά από ελιά, μια βιταμίνη από το εργαστήριο και πολλά άλλα τυχαία συναθροισμένα χημικά συστατικά, χωρίς να έχουν προηγούμενα μελετηθεί τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μίξης τους.
Η λογική της ποσότητας και της αφθονίας διέπει τόσο τις εταιρίες παραγωγής τροφίμων για μωρά, όσο και μεγάλη μερίδα γονέων. ‘Αυτό το προιόν έχει περισσότερες βιταμίνες, είναι καλύτερο’. Στην πραγματικότητα όλα είναι θέμα ισορροπίας. Μόνο τελευταία η επιστήμη έχει στραφεί στην υπερπληθώρα συστατικών στις βρεφικές τροφές, και μόνο υπό το βάρος της επιδημίας παχυσαρκίας που πλήττει πια το δυτικό κόσμο. Η υπερβολική κατανάλωση συγκεκριμένων χημικών ουσιών ενέχει κινδύνους ίδιας σημασίας με την έλλειψή τους στον οργανισμό. Βρέφη, νήπια και παιδιά των δυτικών χωρών δεν πάσχουν στις μέρες μας από ανεπάρκεια βιταμινών και απίσχνανση, αλλά από φάσμα παθήσεων στο αντίθετο άκρο: παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση και αυξημένη χοληστερίνη. Ήδη έχουν βγεί στο φως ανησυχητικά αποτελέσματα μελετών που βρίσκουν παθολογικά αυξημένα, ακόμα και τοξικά επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων στο αίμα βρεφών που τρέφονται με φόρμουλα.
Για παράδειγμα, αν εξετάσετε τα εμπλουτισμένα γάλατα για νήπια τα οποία υπάρχουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ, θα δείτε πως τα περισσότερα, για ένα νήπιο δύο ετών, συνιστούν την καθημερινή κατανάλωση τριών ποτηριών του προιόντος τους (!) - καθένα από 250ml. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως το μικρό προσλαμβάνει, μόνο από το γάλα του κάθε μέρα, μεταξύ άλλων, 150% της συνιστώμενης ποσότητας σιδήρου και βιταμίνης C, 200% της συνιστώμενης ποσότητας ασβεστίου, 400% της ποσότητας βιταμίνης Β12 που χρειάζεται και πάνω από τις μισές θερμίδες τις οποίες έχει ανάγκη σε μια μέρα. Μήπως καταλαβαίνουμε τώρα γιατί ένα τέτοιο νήπιο δεν πεινάει ποτέ και αρνείται να φάει φαγητό από το τραπέζι μας; Παρόμοια, πρόσληψη ειδικού γάλακτος σε σκόνη, τρίτης βρεφικής ηλικίας, καλύπτει το 150% των αναγκών σε ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνες Ε, Κ, Β2, Β5, Β12, το 200% των αναγκών σε ψευδάργυρο και το 600% των αναγκών σε βιταμίνη C. Πρέπει δε να λάβουμε υπόψιν το γεγονός ότι η ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη ουσιών αναφέρεται σε ενήλικες και όχι σε νήπια 2-3 ετών. Oι Αρχαίοι Ελληνες έλεγαν: ουκ εν τω πολλώ το ευ…
Πηγή: http://bit.ly/KZ3Q7i The Journal of Pediatrics, online June 20, 2012.
Σχολιασμός: Σ Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου